4-9

  10-18

  19-26

  27-35

  36-52

  53-59

  60-76

  77-92

  93-103

  104-111

  112-124

  125-136

  137-149

Artykuł przedstawia problematykę relacji pomiędzy zasadą bezstronności władz publicznych, wyrażoną w art. 25 ust. 2 Konstytucji RP, a innymi zasadami regulującymi stosunki państwowo-kościelne: zasadą świeckości państwa oraz zasadą rozdziału państwa od Kościoła. Ponieważ w zależności od rozumienia poszczególnych zasad relacje te mogą prezentować się w odmienny sposób, autor wpierw przedstawia istniejące koncepcje poszczególnych zasad w polskiej nauce prawa, a następnie wybiera te z nich, które najbardziej odpowiadają aksjologii przyjętej w polskiej ustawie zasadniczej. Dopiero określiwszy normatywną treść każdej z nich, autor podejmuje próbę opisania wzajemnych zależności, jakie panują między podstawowymi zasadami polskiego prawa kościelnego i wyznaniowego.

The Principle of Impartiality of Public Authorities in Matters of Personal Conviction and Outlooks on Life in Relation to Other Principles That Rule the Relationship Between Church and State
This article presents the problematic concerning the relationship between the principle of impartiality of public authorities in matters of personal conviction and outlooks on life, expressed in article 25 paragraph 2 of the Polish Constitution of 1997, and other principles that rule the reciprocal relations between church and state: the principle of laicity of the state and the principle of separation between church and state. Depending on the way of defining these principles, the said relationship may differ. Therefore the author presents firstly the main theories of the mentioned principles that the Polish legal doctrine has elaborated and then analyzes which concepts are the most coherent to the axiology of the Polish Constitution. Lastly, the article makes an attempt to describe the reciprocal interdependence between the fundamental principles of the Polish ecclesiastical law.

odsłon: 1111

„Justitia” i „aequitas” w postrzeganiu greckich filozofów i rzymskich jurystów

Both for the ancient Greek philosophy, and for the Roman Jurisprudence, „Justitia” and „Aequitas” were related to the Divinity, and as such they perceived the „Justice” and the „Equity” as two moral/religious virtues, hence the ontological relation between „Jus” (Law) and „Religio” (Religion). In the pages of our paper, we have also highlighted the fact that „Jus” meets „Justitia” in the „Aequitas” (Equity) only if this one applies an equitable Law.

odsłon: 630

Tajne działania norbertanek w Brnie w latach 50-tych XX wieku
Po przymusowym przerwaniu działalności zakonów podczas „Akcji K” w kwietniu roku 1950 było możliwa ich aktywność w Czechosłowacji tylko w ukryciu. W artykule przedstawiono tajną działalność Norbertanów v Brnie na Morawach w latach 1954 – 1957. W ten sposób działający Norbertani po ich odkryciu zostali skazani w 1958 roku w ramach procesu „Kratochvíla et al.” Temat został opracowany głównie na podstawie dokumentów z Archiwum Służby Bezpieczeństwa. Autor skupia się na powstaniu i składzie tej ukrytej grupy Norbertanów, ich formacji zakonnej i studiów kandydatów do kapłaństwa, przyjmowaniu nowych zakonników, składaniu ślubów zakonnych i kontaktu tej grupy z biurem opata generalnego. Przedstawiono kilka niepublikowanych ustaleń dotyczących działań Norbertanów w pierwszej dekadzie reżimu komunistycznego w Czechosłowacji.

Clandestine Activities of the Norbertines in Brno in the 50s of the 20th Century
After the enforced interruption of religious orders activities following „Action K“ event in April 1950, further legal existence of men orders in Czechoslovakia became impossible; the orders continued to work in underground. This paper deals with covert activities of the Premonstratensian order in Brno in the period of 1954-1957. After being disclosed, these active Premonstratensian canons were brought to justice in the law suit with Kratochvíl & Co. This topic was elaborated mainly based on documents found in the Security Service Archive. The author focuses on the origin and structure of this secret Premonstratensian group, process of their religious formation and studies of Premonstratensian candidates of priesthood, admission of new friars, the way of taking solemn vows, and also on the contact of this group with the office of the Abbot General. The paper brings some not yet published findings related with Premonstratensian order activities in the first decades of the communist era in Czechoslovakia.

odsłon: 452

Artykuł jest próbą syntetycznej wykładni definicji błędu oraz podstępu w prawie kanonicznym oraz w prawie małżeńskim Kościoła. Analiza tych dwóch terminów rozpoczyna się omówieniem błędu oraz podstępu w prawie rzymskim. Następnie przywołane zostały definicje tych dwóch terminów z Dizionario di teologia morale oraz Dictionarium morale et canonicum. Te treści z pomogły w pełniejszym uwydatnieniu różnicy pomiędzy dwoma pojęciami wady zgody małżeńskiej. Podjęta została również próba odpowiedzi na pytanie, czy analizowane terminy są od siebie niezależne, czy może jednak podstęp zakłada zawsze, w swej podstawowej treści, błąd? Odpowiedź ta formułowana była na podstawie analizy literatury obcojęzycznej jak również stanowiska ich autorów.
Błąd i podstęp, chociaż są wadą intelektu, mogą również wpływać destrukcyjnie na konsens małżeński. Warunkiem jest jednak, aby oba terminy miały determinujący wpływ na wolę nupturientów a nie jedynie na ich intelekt tj. poznanie. Tylko w tym wypadku, można mówić o nieważności małżeństwa. Podstęp i błąd, jak wynika z powyższych analiz problemu również z uwzględnieniem jurysprudencji rotalnej, nie można traktować jako dwie odrębne przyczyny wady zgody. O ile sam błąd może czynić małżeństwo nieważnym bez „okoliczności” wywołanego podstępu (kan. 1097 § 2), o tyle dolus zawsze zakłada wprowadzenie kogoś w błędny, nieprawdziwy intelektualny osąd rzeczywistości. Wniosek ten jest szczególnie istotny gdy z tytułu podstępnego wprowadzenia w błąd badana będzie ważność konkretnego małżeństwa. Na przykładzie dwóch analizowanych wyroków Roty Rzymskiej przywołane zostały wskazania, na podstawie których należy przyjąć, że zarówno błąd co do przymiotu jak i podstęp, jako działanie wprowadzające w błąd, należy udowodnić w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Deceptive Misrepresentation as a Cause of Marriage Nullity
This article discusses about the deceit and error as a defect of matrimonial consent. Starting from the meaning of dolus and error in Rome legislation, by the definitions of the appropriate vocabularies are indicated substantive elements of these two terms. In the following figure discussed was deceive by malice from can. 1098 and error as a defect of matrimonial consent. Has been taken also an attempt to answer the question: does deceit always assumed error and do these two figures should be treat separately or allways together.
This general review of the meaning of terms deceit and error of the present Code has reminded us that deceit brings about its effect through the provocation of error. But not all error and deceit destroys consent. Deceit about a personal quality that is of its nature apt to seriously disturb the conjugal life has been granted the sanction of nullity in the present Code, under the strict conditions laid down in can. 1098. The reason for such a provision is that the provocation of error by deceit is recognized as a deliberate, unjust interference with the personal liberty of another in the choice of his or her state of life.

odsłon: 1096

Podjęty w artykule temat odnosi się do funkcji adwokata. Adwokat pełni znaczącą rolę w prawie kanonicznym i prawie państwowym: świadczy pomoc prawną, reprezentuje interesy swoich mocodawców, dba o należyte stosowanie prawa. Przedstawione zagadnienie dotyczy ukazania adwokata na tle innych zawodów prawniczych oraz zaprezentowania działań wchodzących w zakres jego kompetencji. Obrazuje także jakie kwalifikacje i przygotowanie zawodowe należy posiadać, aby zostać dopuszczonym do pełnienia funkcji adwokata. Ramy niniejszego artykułu w sensie ścisłym obejmują określenie funkcji adwokata oraz wymagania stawiane adwokatom w obu porządkach prawnych.

Attorney Profession According to the Canon Law Regulations and Polish Law - Comparative Study
The subject raised in the article relates to the functions of a barrister. A barrister plays a vital role in canon law as well as state law: provides legal assistance, represents interests of their principals, and ensures proper application of the law. The article presents a barrister against other legal professions and describes operations that fall within the scope of a barrister’s competence. It also defines the qualifications and professional preparation required to be admitted to act as a barrister. The scope of this article includes the precise specification of functions of a barrister as well as requirements set before barristers in the both legal orders.

odsłon: 963

Osoby poszukujące inspiracji w swej działalności ewangelizacyjnej często sięgają po wzorce zaproponowane przez Kościół. Zdarza się jednak, że niektóre hagiografie, zamiast inspirować, onieśmielają, zwłaszcza gdy skupiają się przede wszystkim na dojrzałych owocach życia wielkich świętych. Niniejszy artykuł przedstawia początki działalności ewangelizacyjnej świętego Eugeniusza de Mazenoda. Autor ukazał drogę, którą Założyciel Misjonarzy Oblatów przebył od głębokiego przeżycia mistycznego w czasie liturgii Wielkiego Piątku, do decyzji o założeniu zgromadzenia, zaangażowanego w dzieło misyjne Kościoła. W artykule podkreślony został prymat osobistego doświadczenia miłości Chrystusa. Dopiero z tego doświadczenia oraz z rozeznania potrzeb prześladowanego Kościoła zrodziło się zaangażowanie w duszpasterstwo ludzi ubogich – opuszczonych, młodzieży, więźniów, jeńców wojennych. Te różnorakie formy duszpasterstwa, połączone z doświadczeniem wspólnoty kapłańskiej, zaowocowały ostatecznie powstaniem Zgromadzenia Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej.

The Beginnings of St. Eugene de Mazenod's Evangelization Activity
The people searching for inspiration in their evangelization activities often reach for patterns presented by the Church. Sometimes some hagiographies instead of inspiring, rather intimidate, especially when they focus on very mature fruits of great saints' lives.
This article presents the beginnings of st. Eugene de Mazenod's evangelization activity. The author shows a path which the founder of Missionary Oblates of Mary Immaculate traveled from a deep mystical experience during the Great Friday's liturgy, to a decision of founding a community engaged in Church's mission. The article underlines the priority of a personal experience of Christ's love. Only from this experience along with identification of persecuted Church comes an involvement to ministry of poor people - abandoned, youth, prisoners and prisoners of war. Those different forms of ministry along with an experience of priest community fruited with a final rise of Missionary Oblates of Mary Immaculate.

odsłon: 435

Kościół otrzymał od swojego założyciela niezwykły dar nieomylności. Ów dar ma swoje źródło w nieustannej asystencji Ducha Świętego w Kościele i stanowi gwarancję, że w procesie transmisji Objawienia, depozyt wiary nie zostanie naruszony. W sposób szczególny dar ten urzeczywistnia się w „zmyśle wiary”, który niczym duchowa intuicja pozwala ludziom wierzącym trwać w „całej prawdzie” . Sensus fidei to rodzaj duchowego instynktu, dzięki któremu każdy człowiek wierzący „myśli z Kościołem”, razem z nim wyznaje jedną wiarę i zdąża do jednego celu. To on jednoczy pasterzy i wiernych we wspólnej odpowiedzialności za powierzaną ich pieczy „tajemnicę zbawienia”. Jakie jest zatem jego znaczenie w życiu wspólnoty eklezjalnej? W jaki sposób realizuje się w posłudze Urzędu Nauczycielskiego Kościoła a w jaki sposób w życiu laikatu? Na te pytania odpowiada najnowszy dokument Międzynarodowej Komisji Teologicznej „Sensus fidei w życiu Kościoła”, który otwiera drogę do teologicznej refleksji nad tą rzeczywistością wiary, czyniąc ją na nowo aktualną.

The Place and Role of „The Sense Of Faith“ in the Infallibility of the Church in Light of the Document from the International Theological Commission, „Sensus Fidei in the Life of the Church“
The Church has received from her Founder a singular gift of infallibility. This gift is sustained by the continued assistance granted to the Church by the Holy Spirit and guaratees that no errors are brought into the Deposit of Faith in the process of the transmission of the Revelation. ‘The sense of faith’, which operates like a spiritual intuition that helps the faithful to persevere in ‘the whole truth’, is a specific manifestation of this gift. Sensus fidei is a kind of spiritual instinct that enables each and every believer to ‘think with the Church’, together with her profess the same faith and pursue the same aim. It is whereby that the faithful and their shepherds remain united in carrying out their responsibility for ‘the mystery of Salvation’ that is entrusted to them. Accordingly, what function does it fulfill in the life of an ecclesial community? How does it manifest itself in the ministry of the Teaching Office of the Church and in the life of the lay faithful? Answers to all of these questions are provided in the latest document from the International Theological Commission, ‘Sensus Fidei in the Life of the Church’, which paves the way for theological reflection upon this property of faith, indicating the need for a fresh look at it.

odsłon: 1029

Status prawny mniszek dominikanek w zakonie i w Kościele
Kontemplacyjne mniszki dominikanki są gałęzią Rodziny Dominikańskiej która zajmuje szczególne miejsce w sercu Zakonu i w sercu Kościoła. Ich modlitwy mają wpływać i wspierać apostolat braci. Mniszki dominikanki przyjęły zobowiązania rad ewangelicznych przez śluby publiczne, wspólne życie prowadzą w klauzurze papieskiej, przenikniętej milczeniem i modlitwą kontemplacyjną, według norm ich prawa (ius proprium), uznanych przez autorytet Kościoła. Ich prawodawstwo aktualnie składa się z: Reguły św Augustyna, Konstytucji z 1987 roku, i Dyrektorii poszczególnych domów. Mniszki są kanonicznie ustanowione jako instytut na prawie papieskim (institutum iuris papalis), każdy klasztor jest autonomiczny. Najwyższą wewnętrzną przełożoną każdego domu jest przeorysza, która jest wybierana na trzy lata przez kapitułę klasztoru i ma status wyższej przełożonej. Najbliższy zewnętrzny przełożony według ich prawa jest: bezpośrednio Mistrz Zakonu, biskup diecezjalny albo prowincjał.

Dominican nuns are contemplative branch of the Dominican Family and have a special place in the heart of the order and the Church. Their prayers have influenced and promotet the apostolate of the brothers. The nuns Dominicans accepting undertakings of the evangelical counsels through public vows, living the common life in a closed community in the papal cloister in prayer and silence, by the standards of their own law (ius proprium), recognized by the ecclesiastical authority. Their legislation currently consists of: Rule of St. Augustine, Nuns Constitution of 1987 and the Directory of individual houses. The nuns are canonically established as the Institute of pontifical right (institutum juris pontificii), everyone monastery is autonomous. The Supreme internal Superior each house is prioress, which is elected for three years monastic chapter and has status a higher superiors. Individual convents can, according to their own law, be subjected directly to the nearest external superior: directly to the Master of the Order, the Diocesan Bishop, or a provincial.

odsłon: 363

Zastosowanie epitimias w ujęciu spowiedzi według „zwyczaju kanonicznego” i „kanonów pokutnych”

In the pre-Nicene Church, the Epitimias were applied – in the See of Confession – according to the Rules foreseen by the “συνήθεία” (custom) that is by the “canonical Custom”, which had its source and basis in the apostolical Tradition. Then, from the IVth century, the Confessor had to rely on the text of the written Law, id est on the text of the canonical Law. From the Vth – VIth Century, the main source and basis in the processes of the application of Epitimias were the “Penitential Canons”, which later on circulated in various “canonical Collections” in Greek, Slavonic, Romanian etc. Among others, in the text of the “Penitential Canons”, we could find out that both the “Acribia” and “Oikonomia” were foreseen for the sake of the salvation of the penitent, and that the Confessor is advised to apply rather “Οἰκονομία”, that is condescension and clemency for the sins of the penitent, then “Ἀκρίβεία”, id est the strictness of the canonical Law.

odsłon: 588

Problematyka społeczno-polityczna zajmuje ważne miejsce w myśli Benedykta XVI, co znalazło silny wyraz w trzech encyklikach jego autorstwa, z których jedna wprost poświęcona jest tymże zagadnieniom. Niniejszy tekst koncentruje się na próbie wskazania fundamentów, które wyznaczają papieską hermeneutyką przestrzeni społeczno-politycznej. Wyróżnione i przeanalizowane zostaną cztery takie fundamenty: agapeto - verito - logiczne a priori wszelkiego chrześcijańskiego myślenia i działania, personalistyczno-etyczne rozumienie przestrzeni społecznej, idea integralnego rozwoju ludzkiego i jego szczególnego znaczenia współcześnie oraz eschatologiczna perspektywa finalności ludzkiego rozwoju. Stanowią one z jednej strony narzędzia krytycznej refleksji nad obecnym stanem społecznym, a z drugiej wezwanie i punkty odniesienia dla społeczno-politycznej przemiany ku bardziej ludzkiej, tj. boskiej przyszłości.

Foundations of Hermeneutics of Socio-Political Space in Encyclical Triptych by Benedict XVI
Social-political problems play an important role in the thought of Benedict XVI, which was strongly emphasized in three encyclicals of his authorship, one of which is directly devoted to these issues. The present text is concentrated on the attempt to indicate the foundations which mark the papal hermeneutics social – political space. The following four foundations such as agapeto-verito-logical a priori of every Christian thinking and activity, personal-ethical understanding of social space, the idea of integral development of its human and special meaning nowadays as well as the eschatological perspective of the finality of human development will be distinguished and analyzed thoroughly. On one hand, such foundations determine the tools of a critical thinking about the present social state, but on the other - the call for and reference points for social-political transformation towards the more human, that is divine future.

odsłon: 307

Witchcraft Phenomenon and Response in the Current Post-Modern Society
Postmodern society of today differ from that over a half century ago in a way that become more conservative. Individual focus on new trends, adapt new rules rather than be dependent from traditional institutions, that i other way may form his behaviour and is interested only in new adventures. Postmodern individual apply esoterism and mythicism to form his life. Try to meditate and live in harmony with unity of body and soul. He leaves magic to form his life. There are several versions of magic. One of them is called witchcraft and prevail among other versions. These article has to show us definition, separation and reflection of witchcraft in present society.

Postmoderná spoločnosť je oveľa menej konzervatívna, ako bola pred polstoročím. Je oveľa viac otvorená rozličným netradičným smerom a dynamickejšia v prijímaní nových trendov či hodnôt. Človek si sám určuje normy, nepotrebuje inštitúcie, ktoré by ho usmerňovali a rozhodujúcim pre neho je zážitok. Postmoderný jednotlivec túži zužitkovať mystiku a ezoterizmus. Snaží sa harmonicky žiť, meditovať či prežívať jednotu tela a duše. Nebráni sa experimentovaniu mágie, skrze ktorú formuje svoj život. Do skupiny nižšej formy mágie patrí čarodejníctvo, ktoré prevláda aj v súčasnej kultúre. Preto cieľom článku bude priblíženie tohto fenoménu so zameraním na definíciu a delenie čarodejníctva či jeho rezonanciu v spoločnosti.

odsłon: 524

Zelia i Ludwik Martin żyli w XIX wieku. Większość swojego życia zamieszkiwali małe miasteczko Alençon w północnej Francji. W młodości oboje pragnęli wstąpić do zakonu. Powoli jednak odkrywali, że Pan powołuje ich do małżeństwa. Bóg pobłogosławił im dziewięciorgiem dzieci, z których czworo powołał do siebie w dość młodym wieku. Rodzice mieli świadomość, że potomstwo nie jest ich własnością, ale należy do Boga. Wychowywanie pociech było przeniknięte głęboką miłością i stanowczością dla ich dobra. Owocem tego było wstąpienie na drogę życia konsekrowanego pięciu córek. Troska o zbawienie innych nie ograniczała się do domowników, ale dosięgała również tych, z którymi przyszło tej rodzinie dzielić swoje życie. Zelia wraz ze swoją rodzoną siostrą wkładały dużo wysiłku i starań w nawrócenie brata Izydora, który jako student był narażony na wiele niebezpieczeństw w Paryżu. Państwo Martin są świadectwem dla współczesnych rodzin pragnących razem dążyć do świętości.

Love as a Concern for the Salvation of Others. Sanctity Zelie and Louis Martin Pattern for the Modern Family
Zelie and Louis Martin lived in the nineteenth century. Most of life they lived in the small town of Alençon in northern France. When they were young they both wanted to enter the Order. However, slowly, they were discovering that the Lord is calling them to the marriage. God blessed them by giving them nine children, four of whom called to Him in a fairly young age. The parents were aware that the offspring is not their own, but belongs to God. Bringing up kids was permeated with a deep love and firmness for their own good. The result of this was the ascension to the consecrated life five daughters. Concern for the salvation of others was not limited to the household, but also reached unto those with whom the family came to share their lives. Zelie with her own sister were putting a lot of effort and endeavor conversion brother Isidore, who as a student was exposed to many dangers in Paris. Martin's family is a testament to modern couples who want to strive for holiness.

odsłon: 501

Profesorzy prawa kanonicznego i jego nauczanie w Instytucie Teologicznym w Czeskich Budziejowicach w latach 1918-1950. Opis sytuacji z punktu widzenia warunków politycznych i miejscowych
Diecezjalny Instytut Teologiczny i seminarium duchowne w Czeskich Budziejowicach istniało niecałych 150 lat. Mimo, że przygotowywano do kandydatów do kapłaństwa z do niedawna najmłodszej a najbiedniejszej czeskiej diecezji, przełożeni i profesorowie podejmowali godną szacunku troskę, by wytworzyć studentom warunki porównywalne z tymi, które mieli klerycy na wydziałach przy uniwersytetach. Status prawny tych diecezjalnych instytutów był zwłaszcza w czasach Pierwszej Republiki problematyczny, dlatego, że nie były jednoznacznie uznawane przez państwo za wysokie szkoły. Czasy te zaznaczyły się staraniem grona przełożonych i profesorów o uznanie charakteru tej uczelni jako szkoły wyższej. Nauczanie prawa kanonicznego w instytucie teologicznym w Czeskich Budziejowicach było już od początku stulecia prowadzone przez specjalistów – doświadczonych profesorów: Theodora Kaspera (nauczał w latach 1900-1923). Pracował tam również znakomity prawnik, znany również za granicami diecezji, Ludvík Matoušů (1923-1936), a jego miejsce zajął profesor Josef Šídlo (1936-1950), ostatni rektor seminarium, osoba bardzo niewygodna dla komunistycznego reżimu.

The Lecturers of Canon Law and its Schooling at the Theological Institute in České Budějovice from 1918 to 1950. The Description of the Situation with Regard to Political and Local Conditions
The Diocesan Theological Institute and Seminary in České Budějovice existed almost 150 years. Although preparing candidates from until recently the youngest and the poorest Czech diocese for the priesthood, superiors and lecturers put in an impressive effort to create for their students study conditions comparable to the conditions of theology students at theological faculties at universities. The legal status of these diocesan theological institutes was problematic, especially during the first republic, because they were not unambiguously considered for universities by the state. This period is connected with efforts of superiors and lecturers for the recognition of the academic character of this educational establishment. The schooling of canon law at the theological institute in České Budějovice was in expert hands of experienced lecturers already from the beginning of the century: Theodor Kasper (taught in years 1900–1923), an outstanding legal expert, known also beyond borders of the diocese, Ludvík Matoušů (1923–1936) also worked here and Josef Šídlo (1936–1950) the last rector of the seminar and a very troublesome man for the Communist regime.

odsłon: 287