4-14

  15-24

  25-33

  34-45

  46-54

  55-68

  69-75

  76-83

  84-94

  95-104

Manželstvo sa odjakživa považovalo za prirodzené spoločenstvo, ktoré vznikalo medzi mužom a ženou a jeho cieľom bolo založenie rodiny. Aj dnes vnímame manželstvo rovnako, pojednáva o tom aj Zákon o rodine. V súčasnom svete sa však stretávame čoraz častejšie aj s možnosťou rozvodu manželstva, čo je v protiklade s tým, že manželstvo je trvalým a celoživotným zväzkom medzi mužom a ženou. Hoci Cirkev nepozná pojem rozvod kánonického manželstva, civilné manželstvo je možné rozviesť. Pohľad Cirkvi na problematiku rozvodu spočíva v tom, že cirkevné manželstvo rozvedené civilne sa bude vždy chápať pred Bohom ako trvajúce. Cirkev považuje za jediný možný spôsob zániku manželstva smrť jedného z manželov a vyhlásenie jedného z manželov za mŕtveho. Cirkev neumožňuje nijakým úkonom rozviezť manželstvo, akceptuje však možnosti, ktorými je možné dosiahnuť, že život mimo manželského zväzku bude v súlade s učením Cirkvi, a to odlúčenie manželov a vyhlásenie neplatnosti manželstva za určitých podmienok.

DIVORCE VERSUS NULLITY OF MARRIAGE
Summary
Marriage has always been considered as a natural community that arose between husband and wife, and his goal was to establish a family. Also today we can see marriage as well, it´s proceed with family law. In present, however, we meet more frequently and with the possibility of divorce, which is contrary to the fact that marriage is a permanent and lifetime wedlock between a man and a woman. Although the Church doesn´t know the concept of divorce canonical marriage, civil marriage is possible to divorce. View of the Church on the issue of divorce is consist in that the church marriage which is divorced civil will always be perceived in front of the God as lasting. The Church considers that the only way to let the marriage to ruin is the death of one of a spouse and also if one of spouse, where declared as dead. The Church doesn´t allow in any way to divorce marriage, but accepts the options available to achieve the life out of wedlock will be in accordance with the teachings of the Church, and the separation of spouses and nullity of marriage under certain conditions.

odsłon: 498

Relacje między wiarą a rozumem to temat niezwykle aktualny, tak dla teologii, jak i dla nauk szczegółowych i filozofii. Najnowsze badania z zakresu wszystkich tych dziedzin przyczyniają się do przełamania wzajemnej nieufności, będącej dziedzictwem XIX-wiecznego pozytywizmu. Nie bez znaczenia dla tego ciągle świeżego procesu pozostaje dający się zauważyć powrót do klasycznie rozumianej filozofii z jej pytaniem o sens i najgłębszy fundament ludzkiego życia. Efekty dialogu pomiędzy wiarą a rozumem widoczne są w rodzącym się programie teologii nauk przyrodniczych. Niemniej również nauki społeczne, a także sama filozofia zdają się coraz częściej sięgać do teologii w poszukiwaniu pełniejszej perspektywy badawczej, umożliwiając integralne spojrzenie na sytuację współczesnego człowieka. Przykładem budowania mostów między teologią a naukami filozoficznymi, socjologicznymi i historycznymi jest dzieło „A Secular Age” autorstwa Charlesa Taylora, laureata prestiżowej nagrody Templetona. Autor wykorzystując wyniki badań antropologii teologicznej dowodzi, iż w dobie sekularyzmu i skrajnego indywidualizmu kluczowym elementem dla zrozumienia aktualnej sytuacji społecznej i kulturowej pozostaje powszechna postawa poszukiwania sensu życia, który najpełniej realizuje się w wierze.

THEOLOGIA ANCILLA PHILOSOPHIAE? THEOLOGICAL INSIGHTS IN CHARLES TAYLOR’S “A SECULAR AGE”
Summary
The relationship between reason and faith is a very live issue for theology, philosophy and sciences as well. The latest researches in all of these fields contribute to overcome mutual distrust, which is a legacy of 19th-century positivism. This process is possible thanks to an emerging reopening of philosophy to classical goals such as seeking to ask radical question about the meaning and foundation of human life. The effects of the dialogue are visible in both the natural and social sciences, perspective of which theology can widen in order to perceive contemporary man in his integrity. An eminent example of building bridges between theology and philosophical, sociological and historical sciences is Charles Taylor’s “A Secular Age”. The Canadian Templeton Prize winner uses in his work some results of researches of theological anthropology to prove that in order to understand an actual social and cultural condition of man one has to take into account a natural human inclination for seeking the meaning of life in religious faith.

odsłon: 311

Zgodnie z normą znowelizowanego can. 1678, §2 CIC/MIDI w sprawach o orzeczenie nieważności małżeństwa «depositio unius testis plenam fidem facere potest, si agatur de teste qualificato qui deponat de rebus ex officio gestis, aut rerum et personarum adiuncta id suadeant». Oznacza to więc, że w sprawach o nieważność małżeństwa zeznania świadka jedynego mogą stanowić, oczywiście przy braku przeciwwskazań, gdy sugerują to okoliczności rzeczy i osób, dowód pełny. To bez wątpienia nowość wprowadzona przez reformę papieża Franciszka. Niniejszy artykuł jest próbą analizy tej normy kodeksowej, w porównaniu z paralelną normą Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 roku oraz 1983 roku, a także z regułą prawa rzymskiego testis unus, testis nullus. W końcowej części artykułu omówione zostały kwestie praktyczne.

LA PROVA TESTIMONIALE DI UN SOLO TESTE NELLE CAUSE MATRIMONIALE
Sommario
Secondo la norma del nuovo can. 1678, §2 CIC/MIDI nelle cause di nullità del matrimonio «depositio unius testis plenam fidem facere potest, si agatur de teste qualificato qui deponat de rebus ex officio gestis, aut rerum et personarum adiuncta id suadeant». Cioè, nelle cause di nullità del matrimonio la deposizione di un solo teste, naturalmente se le altre circostanze di cose e di persone lo suggeriscono e non presentano niente contrario, può fare fede piena. È una novità della riforma del Papa Francesco. Questo articolo esamina questa norma codiciale, paragonandola con la norma del Codice di 1917 e 1983, come anche con l’antica norma romana testis unus, testis nullus. Alla fine del articolo si trovano l’osservazioni pratiche.

odsłon: 608

Niniejszy artykuł przedstawia biblijne argumenty za istnieniem posługi papieskiej w ujęciu włoskiego kardynała Carla Marii Martiniego. Prymat Piotrowy został ustanowiony z woli Jezusa Chrystusa w wielu momentach jego ziemskiej działalności. Dlatego najpierw przedstawiono opisy powołań Piotra, w których już widać pewien zamysł wobec ucznia. Następnie ukazano szczególną rolę apostoła Piotra względem grona Dwunastu oraz wyjątkową relację pomiędzy Jezusem a wybranym uczniem. Doprowadziła ona do nadania Piotrowi specjalnego posłannictwa, na mocy którego otrzymał specjalną misję w przyszłej wspólnocie. Wszystkie omawiane fragmenty prowadzą do wniosku, że apostoł Piotr został wybrany i obdarzony z woli Jezusa Chrystusa specjalnym zadaniem w ustanowionym przez siebie Kościele.

THE BIBLICAL BASIS OF THE PRIMACY OF PETER BY CARLO MARIA MARTINI
Summary
Each pope is a very popular person today. All people, who live in the world, listen his teaching. However, few people think about the grounds on which stands the papal ministry. This article under the title "The biblical basis of the primacy of Peter Carlo Maria Martini" is an attempt to present the biblical arguments for the existence of the ministry of the Pope.
This research was prepared on the basis creativity of the Italian Cardinal Carlo Maria Martini. The Primacy of Peter was established by the will of Jesus Christ in many moments of his earthly activity. In first, this reserch presented descriptions of vocations Peter. Later the article show the special role of the Apostle Peter in the group of the Twelve and the unique relationship between Jesus and his disciple. All the arguments lead to conclusion that the Apostle Peter was chosen and blessed by the will of Jesus Christ. He received from him a special task in Jesus church. This mission is continued by each pope.

odsłon: 335

Ramy niniejszego artykułu obejmują wymagania etyczne stawiane adwokatom na gruncie prawa kanonicznego oraz polskiego, odpowiedzialność dyscyplinarną adwokatów za naruszenie zasad etycznych na gruncie prawa kanonicznego oraz polskiego, profesję adwokata jako zawodu zaufania publicznego oraz zasady etyki adwokackiej w ujęciu aksjologicznym. Zasady etyki adwokackiej kształtują oblicze zawodu adwokata. Ich przestrzeganie stanowi klucz do prawidłowego, rzetelnego i sumiennego pełnienia funkcji adwokata zarówno na gruncie prawa kanonicznego, jak i polskiego. Znakomity adwokat, który zlekceważy zasady etyczne, okaże się marnym prawnikiem.

LAWYER ETHICS IN THE REGULATIONS OF CANON LAW AND POLISH LAW. COMPARATIVE STUDY
Summary
The framework of this article presents the ethical requirements for canon lawyers and lawyers under Polish law, the disciplinary responsibility of lawyers for infringement of ethical principles under canon law and Polish law, profession of a lawyer as a profession of public trust, and the principles of lawyer ethics in axiological terms. The principles of lawyer ethics form the face of the legal profession. Obeying these rules is the key to proper, honest and diligent performance of the function of a lawyer under both canon and Polish law. An excellent lawyer who neglects ethical principles will prove to be a bad one.

odsłon: 646

Chrystianologia moralna jest zapomnianym podejściem do zagadnień moralnych, które bazuje na koncepcji wyrażonej już przez św. Pawła Apostoła. Jej rozwinięcie można odnaleźć w myśli teologicznomoralnej św. Tomasza z Akwinu, w której implikuje on zasadę Chrystusowego egzemplaryzmu w perspektywie ontycznej i moralnej. Celem niniejszego artykułu jest scharakteryzowanie owej koncepcji w kluczu formuły z S.Th., II-II, q. 124, a. 5, ad 1. Wpływ chrystianologii moralnej na współczesną katolicką teologię moralną zostaje zaprezentowany we wnioskach.

THOMAS AQUINAS’S MORAL CHRISTIANOLOGY AS A FORGOTTEN LOOK ON THE CHRISTIAN MORALITY
Summary
The moral chrisitanology is a forgotten approach to the moral questions, which based on the St. Paul Apostle’s predication. Its enhancement can be found in the moral thought of St. Thomas Aquinas, in which he implicates the principle of Christ’s exemplarism in the ontic and moral perspective. The aim of this paper is characterization of this conception according to the key of formula from S.Th., II-II, q. 124, a. 5, ad 1. The christianology’s impact on the contemporary Catholic moral theology is presented in the conclusions section.

odsłon: 422

Generowane wraz z pojawieniem się społeczeństwa postindustrialnego problemy ukazują, iż kluczowym aspektem, na który powinno zwracać się uwagę, stanowią obrona wartości ludzkiego życia oraz zapewnienie godnych warunków życia każdej jednostce. W społeczeństwie amerykańskim istotą rolę w walce o życie nienarodzonych dzieci odegrał ksiądz Richard Neuhaus – działacz organizacji Pro-Life Movement, wieloletni duszpasterz Afroamerykanów na nowojorskim Brooklynie, publicysta, komentator życia publicznego. W swojej duszpasterskiej pracy podkreślał istotę i aktualność podejmowania dyskusji na forum publicznym w temacie aborcji. Bardzo rzetelnie precyzował, jaką rolę winien pełnić Kościół w społecznej debacie wokół problemu przerywania ciąży. Stał na stanowisku, iż przynależność do wspólnoty Kościoła winna implikować społeczne wybory oraz determinować polityczne działania.

ARGUMENTS AGAINST ABORTION BY FR. RICHARD J. NEUHAUS
Summary
Along with the post-industrial society there were problems that show that a key aspect, which should pay attention are the defense of human life and decent living conditions for each unit. In American society an important role in the fight for the lives of unborn children played Fr. Richard Neuhaus - an activist of Pro-Life Movement organization, for many years priest of African Americans in Brooklyn, New York, publicist, commentator of public life. In his pastoral work he emphasized essence and timeliness of making public discussion about abortion. Define what is the role of the Catholic Church in the public debate around the issue of abortion. Argued that belonging to the Catholic Church should imply social choices and determine political action.

odsłon: 200

Rozvodovosť je v súčasnej spoločnosti častokrát vnímaná ako nezvrátiteľný fenomén. Aj keď mnohí by uvítali, aby takéto definitívne tvrdenie bolo len omylom, ktoré s realitou nemá nič spoločné, opak je žiaľ pravdou. Stúpajúcu tendenciu rozvodovosti potvrdzujú aj mnohé štatistiky. Aj keď všetky snahy o jej elimináciu sú naďalej vítané, potrebné a chcené, otvára sa vo svetle daných skutočností aj nová dimenzia tejto problematiky. V konečnom dôsledku rozvod nepredstavuje len zánik manželského zväzku, ale v mnohých prípadoch má za následok aj rozpad rodiny. Práve v súvislosti s danou problematikou sa dnes do popredia dostáva porozvodová mediácia, ktorá si kladie za cieľ najmä nápravu narušených vzťahov rozvedených rodičov, aby sa následne obaja dokázali čo najoptimálnejším spôsobom naďalej podieľať na výchove svojich detí. Napriek pozitívnemu zámeru takto vedenej mediácie sa vynárajú oprávnené obavy, ohľadom zdegradovania mediácie na proces schvaľujúci a uľahčujúci samotný rozvod manželov.

POSTDIVORCE MEDIATION AS AN ALTERNATIVE TO MAINTAINING OPTIMAL CHILD UPBRINGING
Summary
Divorce in contemporary society is often perceived as an irreversible phenomenon. While many would like to see that such a definitive argument was only a mistake that has nothing to do with the reality. Unfortunately it is not true. Increasing trend of divorce are confirmed by several statistics. Although all efforts for its elimination are still welcome, needed and wanted, new dimension of this issue opens. Ultimately, divorce is not only the disappearance of wedlock, but in many cases also results in family breakdown. In a connection with this problem today, divorce mediation comes to the fore, which aims mainly to correct distortion of divorced parent’s relationship in order to be able to participate in the education of their children in the most optimal way. Despite the good intentions of such conduct of the mediation, rightful concerns about degraded mediation process for approving and facilitating the actual divorce are emerging.

odsłon: 257

Głównym celem artykułu jest zarysowanie sakramentologii fundamentalnej w teologii Karla Rahnera. Najpierw – w oparciu o analizy Josepha Ratzingera – przedstawiono problem zależności myślenia o sakramentach od antropologii. Następnie postawiono wstępną tezę mówiącą, że tylko wizja świata i człowieka nazwana „sakramentalną” daje właściwą płaszczyznę do refleksji nad sakramentami. Tezę tę staraliśmy się rozjaśnić i uzasadnić w wybranych wątkach współczesnej filozofii, które mają znaczenie dla interpretacji teologii Rahnera.
Następnie przeanalizowano myśl teologiczną Karla Rahnera – szczególnie jego antropologię i chrystologię transcendentalną – w kontekście eksplikacji jego sakramentologii fundamentalnej. Okazuje się, że w sposób konieczny cała duchowa i niewidzialna egzystencja ludzka dzieje się poprzez widzialne znaki. Chrystologia jest w tej perspektywie najpełniejszym wyrazem antropologii, antropologia zaś „warunkiem” chrystologii.
W sposób pełny sakramentologia zostaje opisana u Rahnera poprzez teorię symbolu realnego (Realsymbol). Aby w sposób klarowny opisać tę teorię, zarysowaliśmy Ricoeura filozofię symbolu a następnie wykazaliśmy jej zbieżności oraz różnice z sakramentalnym rozumieniem rzeczywistości. Wypracowana sakramentologia fundamentalna wskazuje, że na mocy wcielenia łaska wyraża się w widzialnych znakach. Jest ona dostępna w Duchu Świętym zawsze i wszędzie, jednak najpełniej wyraża się w Kościele jako podstawowym sakramencie oraz w poszczególnych sakramentach.

SACRAMENTALITY OF THE REALITY. KARL RAHNER’S FUNDAMENTAL SACRAMENTOLOGY
Summary
Main goal of this article is to outline a fundamental sacramentology in Karl Rahner’s theology. To do so firstly we introduced, based on Joseph Ratzinger’s analysis, the problem of dependence of thinking of sacraments on the given anthropology. Then we introduced initial thesis: only “sacramental” interpretation of world and man gives proper perspective for understanding sacraments. This thesis we tried to brighten and justify in analysis of selected threads of modern philosophy.
Subsequently this thesis was elaborated in light of theological thought of Karl Rahner, especially his transcendental method and his transcendental anthropology and christology. The whole spiritual and invisible human existence necessarily happens in visible signs. Christology in this perspective means fullest expression of anthropology and anthropology is “condition” of Christology.
In fullest manner Karl Rahner’s sacramentology is described by theory of real symbol (Realsymbol). To describe it in clear way, we outlined Ricoeur’s philosophy of symbol, and show the difference between it and Rahner’s theory of symbol. The elaborated fundamental sacramentology shows, that by power of incarnation all grace is expressed by visible signs. That grace is available in Holly Spirit in all things, but in fullest way is expressed in Church (as fundamental sacrament) and especially in each particular sacrament.

odsłon: 638

Prozopopeja jako zabieg retoryczny ma na celu udzielić głosu zwolennikowi, oponentowi albo udzielić go rzeczy nieożywionej lub zmarłemu. Prozopopeja ma zatem wymiar etyczny i może być także rozumiana jako strategia bycia, która jedynie wyraża się w retorycznym zabiegu. Wcielenie można uznać za radykalną i niedościgłą prozopopeję, w której inność jest uszanowana w dwoistości natur, dzięki której dystans pomiędzy nimi (naturami) nie zanika. Trudność przyjęcia prozopopeicznej strategii bycia związana jest z elementem kenotycznym. Jednak refleksja nad teologicznymi i humanistycznymi przesłankami rozumienia humanistyki jako prozopopei wydaje się mieć szansę na stanie się wyraźnym głosem nawołującym do takiego stylu bycia i prowadzenia badań naukowych, w których sympatie polityczne i światopoglądowe zostaną zastąpione rzeczywistą sympatią – odczuwaniem jak Inny i ciągłym podchodzeniem z pokorą do jego inności.

SPEAK WITH VOICE OF THE OTHER. HUMANITIES (THEOLOGY) AS PROSOPOPOEIA
Summary
Prosopopoeia is a rhetorical tool which allows giving voice to a supporter, opponent, inanimate object or the dead. Prosopopoeia therefore, had an ethical dimension and could be understood as a strategy of being, a strategy which expresses itself in rhetorical tool. Incarnation could be taken as a radical and unprecedented prosopopoeia which otherness is respected in duality of natures, thanks to which distance between those natures does not fade away. The difficulty of accepting prosopopoeic strategy is its kenosic part. But still reflection on theological and humanistic premises for understanding humanistic sciences as a prosopopoeia, seems to have a chance for becoming distinct voice, calling for such a way of being and conducting scientific research in which political and philosophical aspirations will be replaced with real sympathy - compassion with the Other and humility to her otherness.

odsłon: 310