ŚLĄSKIE STUDIA HISTORYCZNO-TEOLOGICZNE

DIE CHRISTLICHE SOZIALLEHRE GEGENÜBER DEN ÖKONOMISCHEN FOLGEN LIBERALER IDEOLOGIE
Der vorliegende Aufsatz geht dem Problem des Verhältnisses der christlichen Soziallehre zu den Folgen liberaler Ideologie nach. Nach einer Darstellung der Aufgaben, Ziele und Funktionen des in seiner Entwicklung von liberaler Ideologie inspirierten Staates verweist er auf die Bedrohung der Subjekthaftigkeit des in einer kapitalistischen Gesellschaft lebenden Menschen unter besonderer Berücksichtigung des Problems der Arbeitslosigkeit. Er zeigt die Versuche, durch staatlichen Interventionismus den Problemen zu begegnen, die aus der Anwendung des - freie Konkurrenz und das Prinzip des Maximalgewinns als Systemexemplifikation propagierenden - Liberalismus resultieren und nimmt eine auf die christliche Soziallehre gestützte kritische Bewertung dieses Modells vor. Er ermittelt die dieser Lehre und der liberalen bzw. Neoliberalen Ideologie gemeinsame Merkmale und unterzieht beide einer auf die Soziallehre der Päpste der letzten beiden Jahrhunderte gestützten Kritik.

ZADANIA KATOLIKÓW ŚWIECKICH WOBEC KRYZYSU ZACHODNIEGO MODELU PAŃSTWA OPIEKUŃCZEGO
Okres przełomu wieków naznaczony został tryumfem myśli ekonomicznej zachodnich demokracji, zapewniającej bezprecedensową poprawę warunków życia ludzi. Historia pełna bywa jednak paradoksów. Otóż w krajach zachodnich zrodziły się ideologie niemal socjalistyczne, które nie doprowadziły co prawda do obalenia kapitalizmu, ale wymogły znaczną modyfikację systemu. Główna zmiana polegała na wzroście wydatków publicznych i wiązała się z tworzeniem tak zwanego państwa opiekuńczego, zwanego również państwem dobrobytu. Autor niniejszej publikacji - mając na względzie skutki kryzysu państwa opiekuńczego - zwraca uwagę na rolę laikatu w rozwiązywaniu współczesnych problemów społecznych. Opisując zadania rodziny chrześcijańskiej, wskazuje na parafię, jako podstawową wspólnotę pomocy wzajemnej w Kościele. Konsekwencją społecznego zaangażowania katolików świeckich powinna być również działalność samorządowa i zaangażowanie w tak zwane struktury pośrednie. Ostatnia część publikacji poświęcona jest obowiązkowi stałej formacji laikatu, dzięki której Kościół realizuje misję ewangelizacyjną w świecie współczesnym.

CYWILIZACYJNA DROGA KU ŚMIERCI. Streszczenie
Użyte przez kardynała Josepha Ratzingera, dzisiejszego papieża Benedykta XVI, w dniu inauguracji pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II określenie "cywilizacja śmierci" odzwierciedlało wówczas stosunek ludzi do życia w ogóle. Dziś przyjęło się mówić o "cywilizacji śmierci", przeciwstawiając ją "cywilizacji życia". O ile samo jeszcze słowo "cywilizacja" zakłada jakieś, choćby cząstkowe, dobro, o tyle "cywilizacja śmierci" niesie już z sobą jedynie zło. Niniejsza publikacja, zakładając, że współczesny świat nie jest wprost "cywilizacją śmierci", a jedynie obszarem kontynuacji odwiecznego zmagania dwóch prądów kulturowych, takich jak: cywilizacja śmierci i cywilizacja życia, jest próbą odpowiedzi na pytanie, kto jest dawcą i panem życia oraz kto winien ponosić odpowiedzialność za stworzenie godziwych warunków życia dla niepełnosprawnych, ludzi starszych i chorych, czyli tych, którzy z różnych powodów nie mogą lub nie potrafią sami o nie zadbać. Ze smutkiem bowiem konstatujemy, że człowiek jest dziś ceniony nie za to, kim jest, ale za to, co posiada, czego dokonuje i jakie przynosi korzyści społeczeństwu, a przecież jedynie godność ludzka winna być tą granicą etyczną, której przekraczać nie wolno.